Skip to main content

Téarma.ie — An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge

Bhí neart cur agus cúiteamh le linn an tSiompóisiam Foclóireachta ag Oireachtas na Samhna i gCill Airne maidir le stad na bhfoclóirí Béarla-Gaeilge le scór bliain anuas, mar atá faoi láthair agus mar a bheidh amach anseo.  Moladh an téacs a bheith soléite i gcónaí. Dúradh, cuir i gcás, nár cheart focail ar nós ‘athléimneacht’ a úsáid mar aistriúchán ar ‘resilience’ agus go mba fearr i bhfad ‘teacht aniar’ a úsáid. Moladh freisin go mbeadh dul na Gaeilge ar an téacs agus nach mór róthionchar an Bhéarla a sheachaint. Thug an seisiún cainte ábhar machnaimh dúinn ar fad.

Is minic a bhaineann foireann Dréimire – Seirbhísí Teanga úsáid mhaith as acmhainní agus foclóirí ar líne chun aistriúchán cruinn a chur ar fáil ó Bhéarla go Gaeilge. Tá téarma.ie, an bunachar náisiúnta téarmaíochta don Ghaeilge ar cheann de na hacmhainní sin. Tá sé á bhainistiú ag grúpa taighde GaoisFiontar & Scoil na Gaeilge (DCU) i gcomhar leis an gCoiste Téarmaíochta, de chuid Fhoras na Gaeilge.

Tá an bunachar ar fáil saor in aisce agus in oiriúint do ríomhairí deisce agus do ghléasanna móibíleacha araon.

Tá thart ar 186,000 iontráil dhátheangach ar fáil sa bhunachar téarma.ie. Is féidir dul i ngleic leis na téarmaí ar bhealaí éagsúla agus is féidir chomh maith an t-ábhar a íoslódáil i bhformáid TBX no TXT. Is féidir na hábhair a úsáid le bogearraí aistriúcháin ag úsáid na bhformáidí seo. Má tá téarma nach bhfuil ar fáil sa bhunachar seo á lorg agat, is féidir leagan a iarraidh ar an gCoiste Téarmaíochta, Foras na Gaeilge, ach an fhoirm fiosraithe a líonadh.

Má bhíonn aistriúchán cruinn, iontaofa ar ardchaighdeán uait faoi ábhar ar bith idir Béarla agus Gaeilge, is féidir leat an téacs a chur faoi bhráid sheirbhís aistriúcháin oilte, ghairmiúil cosúil le Dréimire – Seirbhísí Teanga.

Focloir.ie - An Foclóir Béarla-Gaeilge ar líne

Is minic a bhaineann foireann Dréimire – Seirbhísí Teanga úsáid mhaith as acmhainní agus foclóirí ar líne chun aistriúchán cruinn a chur ar fáil ó Bhéarla go Gaeilge. Tá Foclóir Béarla-Gaeilge de chuid Fhoras na Gaeilge, atá ar fáil ar focloir.ie, deich mbliana ar an bhfód, ar cheann de na foclóirí iontacha sin. Tá an foclóir ar fáil saor in aisce agus in oiriúint do ríomhairí deisce agus do ghléasanna móibíleacha araon.

Tá eolas gramadaí agus comhaid fhuaime ag dul leis an ábhar Gaeilge san fhoclóir. 

Conas is féidir liom an t-eolas gramadaí don aistriúchán a chuardach?

Cliceáil ar an lipéad roinn chainte atá díreach taobh leis an leagan Gaeilge. Mar shampla, má chuardaigh tú an ceannfhocal black agus más mian leat an t-eolas gramadaí don leagan Gaeilge dubh, cliceáil ar an lipéad ‘adj1’ in aice leis.

Tabhair faoi deara go mbeidh ceardlanna ar siúl ag Oireachtas na Samhna in Óstán an Gleneagle i gCill Airne. Féach ar na himeachtaí anseo

Má bhíonn aistriúchán cruinn, iontaofa ar ardchaighdeán uait faoi ábhar ar bith idir Béarla agus Gaeilge, is féidir leat an téacs a chur faoi bhráid sheirbhís aistriúcháin oilte, ghairmiúil cosúil le Dréimire – Seirbhísí Teanga.

eTranslation - Uirlis Uathaistriúcháin an Aontais Eorpaigh

Céard í?

Is seirbhís uathaistriúcháin atá ar thús cadhnaíochta é eTranslation a bhíonn á bhainistiú ag Ard-Stiúrthóireacht an Aistriúcháin sa Choimisiún Eorpach.

Seoladh go hoifigiúil é in 2017 chun tacaíocht a thabhairt d'fhoirne teanga na n-institiúidí Eorpacha plé leis an ualach aistriúcháin atá ag méadú i gcónaí.

Úsáid

Tá rochtain ag na grúpaí seo a leanas úsáid a bhaint as an ardán:

  • Na hinstitiúidí Eorpacha
  • An tseirbhís phoiblí
  • Ollscoileanna
  • Saoraistritheoirí
  • Fiontair bheaga agus mheánmhéide
  • Eagraíochtaí neamhrialtasacha.

Tá an tseirbhís á cur ar fáil faoin gClár don Eoraip Dhigiteach agus ní mór clárúchán a dhéanamh chun tús a chur le húsáid na seirbhíse.

Oibrítear an tseirbhís go lán-uathoibríoch agus níl aon bhaint ag an duine lena gcuirtear ar fáil. Is féidir cáilíocht agus cruinneas an aistriúcháin uathoibríoch a bheith an-éagsúil ó théacs go chéile agus is meaisínaistriúcháin lom a chuirtear ar fáil.

Séanadh

Má bhíonn aistriúchán cruinn, iontaofa ar ardchaighdeán uait faoi ábhar ar bith idir Béarla agus Gaeilge, is féidir leat an téacs a chur faoi bhráid sheirbhís aistriúcháin oilte, ghairmiúil cosúil le Dréimire – Seirbhísí Teanga.

Is féidir clárú anois le haghaidh #JuvenesTranslatores 2023!

Is í aidhm an chomórtais luach saothair a thabhairt do na haistritheoirí óga is fearr san Aontas Eorpach.

Beidh scoileanna in ann iad féin a chlárú idir an 4 Meán Fómhair agus an 16 Deireadh Fómhair 2023.

Ní mór don scoil, nó do mhúinteoir, an próiseas clárúcháin a dhéanamh – ní féidir le daltaí a scoil a chlárú. Téigh go dtí an suíomh gréasáin clárúcháin anseo.

Cliceáil ar an nasc le clárú – tógfar thú go dtí Ardán an Chomórtais chun an próiseas clárúcháin ar fad a chur i gcrích.

Tá Rialacha an Chomórtais, ina leagtar amach na critéir rannpháirteachais agus na mionsonraí eile ar fad faoin gcomórtas, ar fáil ar ár suíomh gréasáin anois i ngach teanga de chuid an Aontais Eorpaigh. Féach ar conas ullmhú don chomórtas anseo.

Bíonn an comórtas Juvenes Translatores á reáchtáil gach bliain ag Ard-Stiúrthóireacht an Aistriúcháin i scoileanna ar fud an Aontais Eorpaigh ó bhí 2007 ann. Comórtas aistriúcháin atá ann a thugann blaiseadh de shaol an aistritheora do dhaoine óga, a spreagann iad le teangacha iasachta a fhoghlaim, agus a chuirfidh cuid acu ag smaoineamh, b’fhéidir, faoi bheith ina n-aistritheoirí gairmiúla amach anseo. Glacann thart ar 3,000 déagóir ó bheagnach 700 meánscoil páirt ann gach bliain.

Guíonn Dréimire - Seirbhísí Teanga gach rath ar na haistritheoirí óga!

#aistriúchán #teangacha #daltaí #múinteoirí #comórtas

Cúla4: an cainéal nua teilifíse do dhaoine óga

Bród

Bhí idir bhród agus áthas ar fhoireann Cúla4 Dé hAoine an cainéal nua a sheoladh agus táthar ag súil é a fhás agus a fhorbairt, le bheith mar rogha féachana tarraingteach don lucht féachana óg. 

Tá súil acu freisin go mbeidh Cúla4 mar áis tacaíochta agus spreagtha ó thaobh na Gaeilge de chun an aois óg a spreagadh í a labhairt agus í a scríobh ar bhonn laethúil. 

Sheol an tAire Catherine Martin TD an tseirbhís teilifíse Ghaeilge nua do pháistí agus daoine óga de chuid TG4, Cúla 4, go hoifigiúil Dé hAoine 8 Meán Fómhair. 

Agus í ag labhairt ag an seoladh, dúirt an tAire Martin: 

“Tá an-áthas orm a bheith i nGaillimh inniu chun an chéad chainéal Gaeilge riamh atá tiomanta do pháistí a sheoladh. Le seoladh cainéil Ghaeilge atá tiomanta do pháistí, tá an deis ag TG4 seirbhís níos fearr a dhéanamh do lucht féachana Éireannach níos óige. Tá mé an-sásta an meascán de nuacht atá dírithe ar pháistí, agus ábhar oideachasúil agus siamsaíochta, a fheiceáil sa sceideal. Cuirim fáilte roimh an straitéis chun an t-ábhar a chur ar fáil go digiteach, rud a chinntíonn gur féidir le rochtain a fháil ar an ábhar ar bhonn il-ardáin, agus a chinntíonn go mbeidh Cúla4 ar fáil do pháistí cibé áit ina bhfuil siad. Do chainteoirí neamhdhúchasacha, tógann sé seo an teanga amach ón timpeallacht scoile agus cuireann sé isteach ina mbailte í.”

14 uair in aghaidh an lae

Beidh an stáisiún nua ar an aer ar feadh 14 uair in aghaidh an lae, ó 6r.n go dtí 8i.n, seacht lá in aghaidh na seachtaine. Tacófar le Cúla4 ar líne tríd an seinnteoir, Cula4.com agus Aip Cúla4, mar aitheantas ar an treocht bhreithnithe neamhlínigh atá ag méadú. 

Dírítear an ábhar ar pháistí idir 0-12 bhliana d’aois, agus beidh seirbhís nuachta do pháistí, ábhar siamsaíochta, drámaíocht atá déanta in Éirinn agus beochan san áireamh leis. Is príomhaidhm de chuid Cúla4 é léiriú a dhéanamh ar chúlraí éagsúla páistí atá cónaí orthu ar fud na hÉireann, ach go háirithe iad siúd sa Ghaeltacht agus i bpobal labhartha na Gaeilge. Leanfaidh Cúla4 ar aghaidh ag cur ábhair Ghaeilge ar fáil do Bhunscoileanna. 

Guíonn foireann Dréimire - Seirbhísí Teanga gach rath ar Cúla4 amach anseo agus go mba seacht fearr a bheidh siad bliain ó inniu.